Pasko

Si Kristo ang Liwanag ng Buhay!

Misang Pang-hatinggabi

1914053_10201374909771781_154956755285774082_n

Graphics by Christian Decena. 

Nakalunok po ba kayo ng kwitis? Pag ngumiti po kasi kayo, may spark.

May theory po sa physics na nagsasabing “light travels faster than sound.” Kung hindi po ako nagkakamali, si Albert Einstein ang nagsabi na wala na daw pong hihigit pa sa bilis ng liwanag. Kaya nga po nauuna ang pagdating ng kidlat, at saka, matapos ang ilang segundo, doon pa lang darating ang dagundong ng kulog.

Ganito rin sa mga paputok. Makikita natin ang pagsambulat ng nakakasilaw na liwanag sa alapaap, pagkatapos, saka pa lang natin maririnig ang pag-putok nito.

Kataka-taka dahil kanina pa tayo nandirito, at pansin natin na balot na balot po ang ating pagdiriwang ng Banal na Misa ngayon ng liwanag. Kapansin-pansin ito, hindi lamang dito sa ating altar na napapalamutian ng sari-saring ilaw. Pansin din natin ang mismong tema nito sa ating liturhiya ngayong gabi. Kahit na sa ating mga pagbasa’y walang naman tayong narinig na mga pasabog.

Sa unang pagbasa, narinig natin mula sa Aklat ni Propeta Isaias na ang isang bayang matagal nang nababalot ng kadiliman ay makakatanaw ng isang malaking liwanag.

Noong Lunes, nawalan ng loob ang marami sa atin nang tinawag si Ms. Colombia bilang nanalong si Ms. Universe. Ngunit nang i-anunsyo ng host na mayroong isang pagkakamali—at si Ms. Philippines ang siyang dapat na mag-uwi ng—lubos tayong natuwa. Nagalak tayo bilang isang bansa. Para tayong isang bayang naghihintay ng pagka-tagal-tagal sa kadiliman. Ngunit nang naiputong sa ulo ni Ms. Philippines ang korona, nakatanaw tayo ng isang napakalaking liwanag.

May isang high school graduate na gustong pumasok ng seminaryo. Araw ng pasukan noon ng mga bagong seminarista. At sa gitna ng napakaraming mga panauhin sa seminaryo namin na naghahatid ng mga bagong pasok na seminarista, isang seminarista ang lumapit sa akin, “Brother, may isa pong ayaw payagan ng parents niya. Samahan ninyo po ako. Sunduin natin siya.” Hindi po ganun ang regular na gawi namin na ang isa sa mga seminary formators ay magsusundo ng mga aplikante upang dalhin sa seminaryo. Pero mayroong nagbulong sa aking, samahan ko ang seminaristang iyon.

Pagdating ko sa bahay nila, nakita ko ang kahirapan ng kanilang buhay.  Masikip ang kanilang bahay. Maliliit pa ang kaniyang mga kapatid. At si Levi ang pinaka-kuya sa kanila. Bus driver ang tatay niya, at ang nanay naman niya’y walang hanapbuhay. Nang tinanong ko kung bakit ayaw siyang payagang pumasok ng seminaryo, luhaang sinabi sa akin ng nanay niyang mahirap lang sila at wala silang maipapantustos sa pag-aaral nito… Naiiyak na rin po ako noong sandaling iyon. Pero lakas loob kong sinabi sa nanay ni Levi na “Subukan po natin ang kabutihan ng Diyos. Siya ang bahala.”

Limang taon na rin halos ang dumaan nang naganap iyon. Nakatapos na siya ng kursong Bachelor of Science in Secondary Education. Isa na rin siyang licensed teacher. Nasa loob pa rin siya ng seminaryo at naghahanda para maging isang novice. Tumaya siya at ang kanyang pamilya sa pag-asang hatid Diyos. Nakatanaw sila ng isang liwanag.

Ngunit ang liwanag na isinasaad ni Propeta Isaias ay hindi lamang kumakatawan sa pagkakapanalo sa isang paligsahan ng pagandahan o pagpasok ng seminaryo. Higit pa ang liwanag na tinutukoy ni Isaias dito. Sa kanyang paglalahad, “Sapagkat ipinanganak para sa atin ang isang sanggol na lalaki.” At ang sanggol na iyon ang “Makapangyarihang Diyos.”

Sa ikalawang pagbasa, nanghihikayat si San Pablo sa kanyang liham na mabuhay tayong naaayon sa kalooban ng Diyos. Ipinapaalala niya sa ating ang liwanag  ng kanyang kagandahang-loob “ang siyang aakay sa ating talikdan ang likong pamumuhay at damdaming makalaman.” Sa pamamagitan ng liwanag na taglay ni Kristo, malalaman natin ang daan patungo sa Ama, at daang magdadala sa atin upang isantabi ang hidwaan, upang magpatawad, upang maging liwanag din sa ibang mga kapatid nating nadidiliman ng landas.

Ngunit hindi lahat ng liwanag ay nagbibigay ng gabay. May liwanag na mapag-balatkayo. Nang-aakit, upang mailigaw tayo.

Mayroon po akong nakilalang isang ina sa parokya kung saan ako naka-assign kapag weekend. Umiiyak siyang nag-share sa akin ng problema tungkol sa kanyang anak na gumon sa ipinagbabawal na gamot. Nananakit na ito ng mga apo niya sa bahay. At nag-bebenta na ng kung ano-ano pa upang may maipantustos sa bisyo. Ang liwanag na dulot ng droga ay panandalian lang.

Gayundin ang liwanag na taglay ng maka-sariling ambisyon, ng hindi pagrespeto sa mga maliliit dahil sa napakataas na tingin sa sarili, ng pagiging ganid sa salapi at materyal na bagay—mag-iingat po tayo, dahil madalas—ang mga taong umaangkin dito ay inaangkin din nito. Nakakatakot, dahil nabubulag nito ang mga taong lumalapit at nahuhumaling dito.

Sa ating Mabuting Balita, malaki din ang papel ng liwanag na taglay ng isang anghel. Sa pamamagitan nito, naihayag sa mga nagpupuyat na pastol ang isang napakagandang balitang magdudulot ng malaking kagalakan sa lahat ng tao: Isisilang na ang tagapagligtas–Ang Kristong Panginoon.

Alam po ninyo, ang mga pagbasang ating napakinggan ay taon-taon nating ginagamit. Pero hindi tayo nagsasawang pakinggan ang mga ito, siguro dahil hinding hindi natin pagsasawaan ang kuwento ng pasko!

Hindi lamang isang mainam na story teller si Lucas, isa rin siyang historian. At sa tagpong ito ng Mabuting Balita, nais niyang patunayan sa ating naganap ang Pasko sa kasaysayan ng sangkatauhan.  Sa pagsisimula ng Mabuting Balita, maingat ni isinama ni San Lucas ang pangalan ng pinuno ng Roma at ng Syria upang ilagay sa konteksto ng kasaysayan ng mundo ang pagkakatawang-tao ng ating Panginoong Hesu-Kristo.

Hindi lang sumulpot na lang ang Panginoon nang basta, isinilang Siya sa isang tunay na lugar, sa isang sabsaban sa Bethlehem at sa panahong kung kailan na ang emperador ng Roma na sumasakop sa Israel ay si Augustus Ceasar.

Binalot niya ng lampin ang sanggol at inihiga sa isang sabsaban, sapagkat wala nang lugar para sa kanila sa bahay-panunuluyan. Maikli lang ang pagsasalarawang ito ni San Lucas, pero ito mismo ang magsisilbing palatandaan upang matunton ng mga pastol ang bagong silang na Panginoon.

Sa maraming paraan, hindi maaalis sa atin ang kagustuhan nating makakita ng pasabog. Dapat may wow factor. Dapat makulay. Dapat kapansin-pansin; ‘yun bang mapapalingon ang mga tao.

Pero hindi ito ang gawi ng Diyos. Nang pumasyal Siya sa atin bilang katulad natin, naging isang sanggol na bata Siya. Mahina. Maliit. At ang kasama sa guest list niya ay hindi mga prinsipe’t prinsesa, kundi mga simpleng pastol na nagbabantay ng kanilang mga kawan, na nagpupuyat sa gabi.

Mga kapatid, huwag tayong umasang dumarating ang Diyos na kasabay na mayroong pasabog. Hindi masamang maniwala na ang Diyos ay ang responsable sa pag-hilom ng mga maysakit, o sa pagkakaroon ng mga himala. Ngunit huwag sana lang tayong maghanap ng Diyos sa mga ganoong pangyayari. Sapagkat ang Diyos ay naroroon din sa mga pagkakataong naghahari ang katahimikan, kung saan namumuhay ang mga tao ng ordinaryo.

May mga pagkakataong mamamalas lamang natin ang presensiya ng Diyos sa pamamagitan ng pag-ibig at pananampalataya. Ang mga ordinaryong pastol ay nakita ang isang bagay na hindi nakita ng marami.

Mamaya po, itataas ni Fr. ang tinapay, ilan kaya sa atin ang luluhod o mag-lalagay ng kanilang mga kamay sa tapat ng kanilang puso dahil sumasampalataya silang tunay na tunay na Katawan ito ng Panginoon?

Ang Pasko ay kapistahan ng liwanag. Sapagkat si Hesus ang mismong ilaw na walang simula, at kailanpanman, hinding hindi Siya magkakaroon ng katapusan.

At dahil narito Siya, manampalataya tayo sa liwanag na taglay Niya. Magkakaroon ulit tayo ng pag-asa. At mayroon tayong dahilang umibig ulit dahil nakalasap tayo ng pag-ibig na kailanma’y hindi naglagay ng hangganan sa kabila ng ating kabuktutan.

 

Kung may Awit si Maria, Ano naman ang Sa’yo?

Simbang Gabi–Day 7
22 December 2015

7SGMagnificat

Graphics by Prenovice Gab Tamondong

“Katoliko nga ba si Pope Francis?”

Limot ko na kung saan ko nabasa itong tanong na ito. Siguro, sa isang website na bumabatikos sa kanya dahil sa mga repormang gusto niyang makita sa Simbahan. Hindi lamang daw kasi mga makalangit na bagay ang bukambibig niya, ayon sa mga hindi bilib sa kanya. Pati nga kalikasan ay nagkaroon ng puwang sa kamulatan ng marami, gayundin ang paghuhugas ng paa ng babe, at maging Muslim sa isang Misa nang bago pa lang siyang maging Santo Papa. Andyan din ang patuloy niyang panawagan sa mga kaparian na mamuhay lang ng simple.

Pero kung tutuusin, wala naming bago sa mga ito. Sapagkat ito rin mismo ang mababasa natin sa buhay ng Panginoon, mahigit 2,000 na ang nakakaraan nang mamuhay siyang kasama natin.

Ganito rin ang pakiwari ng marami sa Papuring Awit ni Maria na tampok sa ating Mabuting Balita ngayon. Nabasa ko sa isang komentaryo na radikal daw ang mensahe ng awit. Palaban. Parang naghahanap ng away. Pero naman. Agad agad? Kapakanan lang ng maliliit, ng mga naghihirap, ng mga walang kapangyarihan ang priyoridad, naghahamon na kaagad ng kaway? Ngunit hindi bat ganito ang estilo ng Diyos? Ang pag-pabor sa mga taong hindi kayang ipaglaban ang kanilang karapatan?

Sa unang pagbasang hango sa Unang Aklat ni Samuel, naroon si Ana, isang babaeng nagsumamong pagkalooban ng anak, at dahil nga sa awa ng Diyos sa mga katulad niyay nagkaroon ng supling, si Samuel, na naging isang masugid na propetang dumakila sa Panginoon sa pamamagitan ng kanyang pangangaral at buhay.

Sa buhay ng mga katulad nilang maliliit, makikita natin kung gaano kadakila ang Panginoon.

Kaya nga marahil, nang Siyay mapadpad sa mundo natin, hindi Niya piniling maging isang super hero o di kayay isang taga-ibang planetang may taglay na kapangyarihan. Pinili niyang maging isang sanggol ng ordinaryong mag-asawa, na walang matuluyan, walang yaman na maaaring ipagmalaki, walang mga kawal na maaari nilang mautusan.

Pero dahil sa nangyaring ito, natutuhan natin Siyang dakilain sa mga aba, sa mga mahihina, sa mga naaapi. Dahil sa pamamagitan nila, makikilala ang kadakilaang taglay Niya. Nakita natin ito sa buhay ng Mahal na Birhen. Sinong mag-aakalang ang isang 14-taong dalaga ang magiging ina ng Diyos? Sa pagiging aba ni Maria, tunay nga nating namalas na hindi natin malalagyan ng hangganan ang kadakilaan ng Diyos. Ito marahil ang natutunan ni Maria sa kanyang pakikipagtagpo sa pinsang niyang si Elisabet. Nakita niya ang kapangyarihan ng Diyos sa kanyang buhay at napa-awit siya bilang papuri sa Diyos.

Sa pagsapit ng kapaskuhan, pag padampi na ang iyong mga labi sa imahen ng sanggol na si Hesus, ano ang awit na ihahanda mo?

Ibalik natin si Hesus sa Diwa ng Pasko!

Simbang Gabi–Day 6                                                                               21 December 2015

Simbang Gabi Day 2

Graphics by Prenovice Jonas Lacson.

“Happy holidays!” Ito ang nag-iisang sambit na maririnig natin sa mga kawani ng isang mall sa mga parukyanong namimili sa kanila. Bago saking pandinig. Ang ginawa ko, chineck ko yung meaning ng holiday. Ito yung resulta: kung susumahin, ang kahulugan ng holiday sa mga definitions na nakuha ko ay bakasyon, walang pasok, at walang ni anumang pakahulugan tungkol sa pagdiriwang ng kapaskuhan.

Napaisip ako. Ah! Siguro dahil para magbigay ng respeto sa mga hindi naman naniniwala sa kapaskuhan. Pero hindi bat mas nakararami pa rin naman ang mga Kristiyano sa Pilipinas?

Pero, andun pa rin yung tanong. Bakit hindi Merry Christmas? O kaya Maligayang Pasko? Hindi bat yun naman ang dahilan kung bakit may bakasyon o regalo o dekorasyon o bonus? Dahil mayroong pasko! Ngayon, ipinagdiriwang na lang natin ang bakasyon, mantakin po ninyo!

Pero iba ang diwa ng ating mga pagbasa ngayon. Kung nagsimba kayo kahapon, at magsisimba ulit kayo ngayon, mapapansin ninyong magkatulad lang ang Ebanghelyo. Hindi ito isang pagkakamali ng naghanda ng liturhiya natin.

Marahil, dahil marami tayong pwedeng makuhang aral sa pagtatagpo ni Maria at ni Elisabet, kinailangang magkaroon ng isa pang pagkakataon upang lubos natin itong maintidihan, at makatulong sa atin sa paghahanda sa kapaskuhan.

Nang marinig ni Elisabet ang ang bati ni Maria, naggagalaw ang sanggol sa kanyang tiyan.

Tumawag ng pansin ni San Ambrosio ang linyang ito mula sa Mabuting Balita. Ang sabi niya, si Elisabet man ang siyang unang nakarinig sa tinig ni Maria—ngunit ang sanggol sa kanyang sinapupunan ang unang nakabatid ng biyaya ng pag-dalaw na ito ng Panginoon, kahit na nasa sinapupunan pa lang Siya ni Maria.

Makikita natin dito na ang tanging disposisyon ni Juan ay naka-ukol lamang sa Panginoon. Sanggol pa lang siya ay naroon na ang kanyang pananabik na makadaupang palad ang Panginoon.

Sa ganito rin natin marahil maaaring ihambing ang pananabik ng isang dalaga sa ating unang pagbasa na hango sa Aklat ng Awit, sa muli nilang pagtatagpo ng kanyang kasintahan. Marinig lang ang tinig nito’y sapat na upang lumigaya. At ang mensahe nito’y paulit-ulit na gumaganyak sa kanyang sumama na sa kanya.

Ganito ang naging disposisyon ni Juan. Nabuhay lamang siya at namatayalang-alang sa Panginoon. Ngunit alam nating hindi ito posibleng mangyari kung walang Diyos na nag-anyaya sa kanyang mabuhay lamang para sa Panginoon.

Kaya naman kung kasama natin si Juan at si Hesus na magdiriwang ng kapaskuhan, baka malilito sila sa kung ano nga ba talaga ang ating tunay na ipinagdiriwang. Iilan nga po ba sa atin ang nakaisip sa Diyos kapag narinig na nating pinapatugtog ang mga christmas carols simula pa noong September 1?

Naalala ko tuloy yung sabi ng isang pari sa sermon niya, bago yung damit natin, mayroon pang bagong sapatos at bagong relo. Bakit? Tayo ba ang may birthday? Hindi po ba kapag bumabati ang mga tao ngayon, Merry Xmas na lang. Napansin po ba ninyo? Nasan na kaya napunta ang Christ ng Christmas?

Bilang pagtatapos, gusto kong i-share itong post ng isang friend ko sa status niya sa Facebook, “Let us put Christ at the center of Christmas. Thats His rightful place.” Ibalik natin si Hesus sa diwa ng pasko.

Ang kapanganakan Niya kasi ang dahilan kung bakit may pasko.